DIALEKT

NYNORSK

FORKLARING

LYD

J (side 2)

jeta v., gattæ

gjeta

1) prate om; «dæ vart kji noko gatt»: det vart ikkje nemnt noko om det; 2) «jeta på»: gisse

jete

gjete

«hørt jete»: høyrt om, høyrt korleis det står til med nokon

jetol n.

gjetord

jévar-luu f.

gjevar-løe

ein del av låven med særskilt dør ut, derifrå tok ein fôret utover vinteren

jevælt

gjevelt

berre brukt i vendinga «ta mæ jevælt»: ta med makt

jiddæ f.

gidde

smal klopp av plankar som låg tvers over bekken

jigglén

giglen

ustø, ustøtt oppstilt, jf. «jagglæ»

jildræ f.

gildre

sjølvskot for bjørn

jimmær f., flt.
jymri

gimmer

(også uttala «jimre»), søye som skal ha fyrste lammet

jissæ v.,-a

gise

titte, sjå

jistin (el. -én)

gisten

utett; «jisnæ»: bli gisen

joklæ v.,-a

jokle

tyggje med dårlege tenner. Jf. «javlæ»

jold

gjord

mogen; «bære æ jold»: bæret er moge; «bære jolnast»: bæret mognar

jolpista m.flt.

jordpistar

kallenamn på nokon som tok det for alvorleg med jordarbeid

jolæpple n.

jordeple

potet, også brukt berre ”æple”

jonji m.

junge

bordkniv

jortæ v.,-a

jorte

tyggje drøv

juhslæ v.,-a

gjurdsle

setja ”juli” (treband) rundt trekjerald

jukklæfør f.

juklefør

ismasse og snø som losnar og demmer opp i bekker og elvar, helst om våren

jukul m.

jøkul

isbre

julreim f.

gjurd

lærreim i ”livstae” (beltestaden)

julstol m.

hjulstol

stol med tre føter og rund rygg, til skilnad frå «karstol», som hadde rett rygg

julæ v.,-a

jule, gjurde

1) gje juling, dengje, 2) snøre eit lass godt fast, 3) setja «trejuli» (trehjul, treband)
på trekjerald

julæband n.

juleband

julenek

julæbæld

julbær

om kyr som kalva i jula, eller ved juletid; «julæbæræ»

julæfræmman
m.flt.

juleframand

”ha julæfræmman”: ha besøk i jula; ”væra julæfræmman”: gå på besøk i jula

julæhælji f.bf.

julehelgi

«i julo»

jujæskræie f.bf

juleskreii

oskoreia, flokk av underjordiske som drog ut julenatta og kom attende trettandedagen

julæstugu f.

julestove

gamal skikk, å sitja oppe julenatta for å få sjå kven ein skulle få til ektemake

junæ v.,-a

june

liggje saman, ha samleie

jutul m.

jutul

bergtroll

jutæsækk m.

jutesekk

striesekk, sekk som tok femti eller hundre kilo

jyft f.

gyft

støv som vart oppkvervla; «dæ jyfta», jf. «gåuvæ»

jyggær f.

gyger

kona til ein «jutul», eit ”bærgtrøll”

jyrmæ f.

gjørme

søle, slam

jysævær n.

gysevêr

(eller «jysavær»), snødrev

jytlar m.

gytlar

1) finmekanikar, 2) oppfinnsam person

jyvæ v., gauv

gyve

gå laus (på)

jæddnæ

gjerne

aller helst

jæhslæonji* m.

gjetsleunge

gut eller jente som måtte gjete dyra

jæil f.

geil

smal passasje mellom to hus eller to rom

jæiæ v.,-ddæ

geie

”jæiæ se”: bera seg ille

jæinæ v.,-a

geine

skjene hit og dit; «væra jæinén»: vera ubestemmeleg, upåliteleg. Jf. «janæ»

jæisskul m.

geitskurd

geiterams

jæitækjinnæ f.

geitekinne

lita kinne til geiterømme, ofte ”standkjinnæ” (s.d.)

jæl f.

gjerd

1) skikk, åtferd; ”dæ fær no væra lite jæl”; 2) form, uforming; ”dæ æ mangæ slags
gjæli på dessa snusdåso”; 3) ”ha dæ i jælo”: ha eit arbeid i gang over tid