DIALEKT |
NYNORSK |
FORKLARING |
LYD |
R (side 3) |
|
|
|
|
|
|
|
risæ v.,-tæ |
rise |
hogge ris av råbjørk (som hjelpefôr til krøtera), jf. «bæit» |
 |
rivæ v., reiv |
rive |
”rivæ kjaft”: krangle for moro skuld; ”dæ reiv i kjakakroko”: når mat eller drykk
smaka sterkt eller surt |
|
rjumme m. |
rjome |
syrna fløyte; «søtrjumme»: søt fløyte; i nyare tid: «rumme» |
|
rjummæ-æmbar
m. |
rjome-ambar |
lagga trekjerald med lok, brukt til å ha rjome i |
|
rjummæbrø n. |
rjomebrød |
tunne lefser steikt på ”takkæ”, med rømme og smør i deigen, strøydd med sukker før
steiking |
|
rjummægråut m. |
rjomegraut |
rømme- eller fløytegraut |
|
rjupæ f. |
rype |
vill hønsefugl |
|
rjupæsnuru f. |
rypesnare |
greie til å fange ryper i |
|
rjøkæ v., råuk |
ryke |
1) ose, gje frå seg røyk; «dæ rjåuk upp or pipun», 2) gå sund |
|
rjøtæ v., råut |
ryte |
snorke. Jf. «rytæ» |
|
ro f. |
ro |
mutter til skrue |
|
roar m. |
roar |
den som rodde båten |
|
role |
roleg |
1) roleg, stilt, 2) støtt, heile tida; «dæ va kji slik role» |
|
rolehæit f. |
rolegheit |
«få rolehæit»: få ro over seg og kring seg, slik at ein kan somne eller samle seg |
|
romhænt |
romhendt |
raus |
|
romlæ v.,-a |
rumle |
jf. «ronglæ» ”dæ romla i maga” |
|
romskle |
romsleg |
når ein «haddæ rymde før se»: hadde god plass, også romsleg økonomisk |
|
ron f., flt. røna |
ro |
krå |
|
ronglæ v.,-a |
rungle |
torne; ”dæ kom ein tolæskræll so det rongla imyljo fjello” |
|
ronæmyljo |
roimellom |
overalt i rommet |
|
rosabunding m. |
rosabunding |
strikketøy med mønster i fargar |
|
ro-sjekkjæ f. |
roskjekke |
for at eit hus ikkje skulle bli «roskakt» (ha skeive hjørne), laga dei ei «ro-sjekkjæ»:
samanspikra bord til å kontrollere diagonalane med |
|
roskåp n. |
roskåp |
kråskåp (også kalla «hækksætskåp») |
|
rosæbragd f. |
rosebragd |
vevmønster, mønster i t.d. kjoletøy. Jf. «bragdævæv» |
|
rovædrag n. |
rovedrag |
1) oppdikta reiskap som ein sende ungane for å låne hjå ein granne, slik at dei ikkje skulle sjå sjølve avlivinga når det var slakting på garden,
2) liten unge som heng i skjørta på mor |
|
rovætangji m. |
rovetange |
halerot |
|
rubb o stubb |
rubb og stubb |
alt i hop |
|
ruffæ v.,-a |
ruffe |
ta eit tak; «ruffæ undå æin del» |
|
rufsæ v.,-a |
rufse |
riste opp, om t.d. høy |
|
ruggæ f. |
rugge |
lovord om lita jente eller kvinne; «dæ va rugga si, dæ!» |
|
ruggæ v.,-a |
rugge |
gå sakte og vagge; «ho ha ti te gå o ruggæ se no»: ho kan ta det med ro |
|
ruggæstol m. |
ruggestol |
gyngestol |
|
ruglut |
ruglut |
ujamn |
|
ruhslæ v., -a * |
rusle |
1) gå sakte, 2) ture, feste hardt med alkohol; „dei drivo o tura noli galo“ |
|
rukaku f. |
rugbrød |
runde brød med ein del rugmjøl (då dette kom kring 1870), resten byggmjøl |
|
rukkastakk m. |
rukkastakk |
1) rynka skjørt, 2) marikåpe |
|
rukklæ f. |
rukle |
stort følgje, stor hop; «hæile rukkla» |
|
rukkæ f. |
rukke |
skrukke; «føldén i annlete»: skrukkut i andletet |
|
rullæ v.,-a |
rulle |
1) dette, falle, 2) rulle, trille; ”rullæ kistæ”: barneleik der to ligg rygg mot rygg
og held kring kvarandre medan dei rullar utforbakke |
|
rultén |
rulten |
ustø, som har lett for å rulle over ende |
|
rundill m. |
rundel |
runding, sirkel |
|
rune m. |
runne |
ungskog som renn opp att av gamle røter; «bjørkjirune»; «øspærune» |
|
rundbrænnar m. |
rundbrennar |
1) parafinlampe, 2) jentefut |
|
runingskvigæ f. |
runingskvige |
kvige som er forplantningsdyktig, men som ikkje har «tikji se»;
«ikkji ha stande mæ ri» |
|
rupplæ sé v.,-a |
ruple seg |
uroe eller reise seg etter kviling (om krøter) |
|
ruppæteræ v.,-dæ |
rupetere |
reparere og ominnreie, skapa mykje rot; «mykji ruppætering» |
|
rupæsækk m. |
rypesekk |
ryggsekk eller ransel utan meis |
|
rusk m. |
rusk |
stor og svær kar |
|
