DIALEKT |
NYNORSK |
FORKLARING |
LYD |
U (side 2) |
|
|
|
|
|
|
|
unæle |
uneleg |
triveleg, varmt og koseleg |
 |
unøpe |
unope |
rikeleg, meir enn nok; «dæ va kji så unøpe»: det var ikkje så flust |
|
unå n. |
unåd |
1) smått avfall, bøss, 2) skjellord om noko ein ikkje likar, eller som ein ergrar seg over,
t.d. smådyr, småkryp |
|
uppaga |
oppaga |
oppøst, ifrå seg |
|
uppette |
oppetter |
«han klauv uppette væggæn“ |
|
uppgjevd |
oppgjeven |
utmatta, nedkøyrd |
|
upphældé el.
–hald n. |
opphald |
stogg i regnver o.a., når det «helt uppæ»; ”upphaldskur”: den siste skura før det
blir ”upphælde” |
|
uppijønom |
oppigjennom |
oppover |
|
uppimyljo |
oppimellom |
oppover mellom noko anna |
|
upplenu f. |
opplene |
når det sluttar å regne eller blåse og blir stilt ei tid; ”dæ ha lena på” |
|
uppsalvert |
obsalvert |
oppmerksam, mart, flink til å greie seg ut av ting |
|
uppsitar m. |
oppsitjar |
fastbuande |
|
uppskøt n. |
oppskot |
oppkome, vassåre |
|
uppsternasig |
obsternasig |
sjølvrådig og småfrekk |
|
uppstørta |
oppstørta |
oppsett, overtala |
|
uppsættsig |
oppsetsig |
trassig |
|
uppunde |
oppunder |
med noko anna over seg |
|
uppvækste m.bf. |
oppvoksteren |
den tida det tek borna å vekse opp |
|
uppyvi |
oppover |
over, ovanfor, rett over |
|
uppædaga v.,-a |
oppdaga |
finne noko nytt |
|
uppæ-kar m. |
oppe kar |
akta person som ein ser opp til |
|
uppæte |
oppetter |
i tydinga oppover, «hær går vægen uppæte» |
|
urbanus |
urbanus |
25. mai, merkedag for sommaren, var det kuldegrader natt til 25. mai, vart det frose
korn om hausten |
|
urejerle |
uregjerleg |
uhøfleg, vanskeleg å hanskast med; «æin urejerle ongji» |
|
uræip n. |
ureip |
ting, fe eller person som det er vanskeleg å hanskast med |
|
usjikka |
uskikka |
1) uvel, 2) uskikka, ikkje egna til |
|
usjåle |
usjåleg |
med lite fin utsjånad, motsett: «sjåle» |
|
uskjepa v.,-a |
uskipa |
laga uorden, sjå ”askrepa” |
|
uskle |
uskleg |
uhyggeleg, «utrivæleg», vått og kaldt, ell. mørkt |
|
ussæl |
ussel |
dårleg; «ho ser so ussæl ut»: ho ser tynn eller sjukeleg ut», «ussælt»: dårleg stelt |
|
usturtæle |
usturteleg |
ustyrteleg, overveldande, sturtande mykje |
|
ustyrjug |
ustyrleg |
vilter, lei og ulydig (helst om ungdyr, men også om born) |
|
usvæipén |
usveipen |
unett og bomsut, sjå ”fjampén”; ”usvæipént”: tungvint og vanskeleg |
|
utangji m. |
utange |
gutunge, ein som ikkje er gamal nok for oppgåva |
|
utatt(æ) |
ut att |
«utattæ att»: om å gå i gang etter ein kvil «ut att o atte att» |
|
utemota |
utilmota |
utilfreds og motlaus |
|
u-tepass |
utilpass |
uvel, ikkje i slag |
|
utette |
utetter |
«utette dalen»: langsmed dalen |
|
uggal el. utgal m. |
utgard |
gjerde mot utmark |
|
utgamal |
utgamal |
svært gamal |
|
uti |
ute i |
«uti gale»: ute i gardstunet; «uti klæva»: ute i kleven |
|
uti f. |
utid |
særs uhøveleg tid |
|
uting m. |
uting |
uvane som blir praktisert |
|
utiug |
utidug |
uopplagt, utan mathug; sjå ”udåug” |
|
utjort |
utgjort |
svært vanskeleg, mest umogeleg |
|
utkrøpén |
utkropen |
innmari slu og utspekulert, utløyst |
|
utlem |
utlem |
utanom sjølve kroppen |
|
utnabn n. |
utnamn |
klengenamn som var mindre bra |
|
utrassa |
utrassa |
utsliten, helst om klær som ikkje er til finbruk |
|
utrast m. |
utrast |
del av eigedom utanfor jordet |
|
utræiskle |
utreiskleg |
vanskeleg å handtere; «utræiskle stor» |
|
utråst f. |
utrost |
luftekanal frå kjellaren |
|
utspana |
utspana |
uttøygd |
|
utta |
utan |
1) utan; «utta æin trå på se», 2) på utsida av; «utta stuguvæggæn» |
|
uttafør |
utanfor |
1) utanfor bygda, «néafør» (s.d.); eller «utpå bygdo» som ein óg sa, nede på flatbygdene, mange tok seg tenest der i vinterhalvåret, dei «ræiste utåver», 2) senil |
|
uttanåt |
utanåt, utanboks |
(om lesing eller lekse) |
|
uttapåklæu n.flt. |
utanpåklede |
ytterklede; «uttapåsko»; «uttapåfrakk» |
|
uttate |
utantil |
frå ein stad som er mindre “inne” enn denne |
|
ut-telast |
|
mistrivast; «ein kunna ha ut-telast hæilt» |
|
ut-tént |
uttent |
som har gjort si nytte, er ferdig, utsliten |
|
utæte |
utetter |
utover, «utijønom» |
|
utustæle |
utusteleg |
forsterkande tilleggsord: svært, mykje, over all måte |
|
utyskji n. |
utyske |
vond, stygg skapning |
|
utægangar m. |
utegangar |
1) ein huslaus, heimlaus, 2) ein som rek ute om helgenettene |
|
utænde |
utende |
forsterkande tilleggsord: «utænde gamal»: eldgamal, utgamal |
|
utølug |
utolug |
utolmodig |
|
utåkkæ f. |
utokke |
uvørden person |
|
utåkkæle |
utokkeleg |
forsterkande tilleggsord; «utåkkæle» mykje el. svært |
|
utått m. |
utått |
uvane, vrangleik, bolk med dårleg humør |
|
uvalan |
uvardande |
uskuldig; «han æ uvalan te di»: utan skuld i det |
|
uvand |
uvand |
1) simpel, lite forseggjort; «æin (hælv) uvand stakk å ha te uvant bruk»,
”å fara uvant åt”, 2) uvant, noko ein ikkje er van med |
|
uvandæle |
uvandeleg |
omgjengeleg, enkel, uhøgtideleg, liketil |
|
uvant-om |
uvant om |
enkelt, greitt, inga sak |
|
uvet n. |
uvit |
medvitsløyse |
|
uveta v.,-a |
uvita |
svime av, tapa medvitet |
|
uvissæ |
uvisse |
usikkerheit; «dæ æ på uvissa, dæ»; «dæi voro i uvissun» |
|
uvvlé m. |
uvled |
handled |
|
uvølén |
uvørden |
vågal, uforsiktig; «æi uvølæ». Når noko er "uvølent". |
|
uætt |
uætt |
matlei, om husdyr utan mathug |
|
uåtu f. |
uåte |
skjemd eller mindre god mat |
|
